به گزارش پایگاه خبری نصر و به نقل از فارس، خط رهبری در این یادداشت ابعاد مختلف و خسارت‌های مذاکره با آمریکا از منظر منافع ملی را براساس بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تبیین میکند.
دشمنیِ تاریخی دولت آمریکا با ایران
از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دولت آمریکا که منافع سلطه‌جویانه‌اش با تحولات انقلابی در ایران به چالش کشیده شده بود، خصومت‌های خود را به‌صورت فزاینده‌ای علیه این انقلاب تشدید کرد: «ما یک دشمنی از اوّل انقلاب تا امروز در مقابل خودمان مشاهده کرده‌ایم؛ از ساعات اوّل انقلاب این دشمن ظهور پیدا کرد، حضور پیدا کرد و شروع کرد به مخالفت کردن، و این دشمن، دولت ایالات متّحده‌ی آمریکا بود.» ۱۳۹۷/۰۳/۰۲آغازگر این دشمنی هرگز جمهوری اسلامی ایران نبوده است؛ بلکه این تنش‌ها همواره از سوی ایالات متحده آمریکا هدایت و پیگیری شده‌اند: «بعضی خیال میکنند دشمنی‌هایی که با ما میشود به‌خاطر این است که ما ستیزه‌گری کرده‌ایم؛ ما دائماً انگشت در چشم اینها کرده‌ایم، [لذا] اینها از این جهت با ما دشمنی میکنند؛ نه، این هم خیال غلطی است، تصوّر غلطی است. ما شروع‌کننده نبوده‌ایم.» ۱۳۹۵/۰۳/۲۵البته دشمنی ایالات متحده آمریکا تنها به تقابل با نظامِ برآمده از انقلاب ملت ایران محدود نمیشود، بلکه ریشه‌ای تاریخی در مواجهه با ملت ایران دارد. سیاستهای خصمانه این کشور در طول تاریخ، همواره علیه منافع ملی ایران اعمال شده است. نمونه‌ی بارز بارز این دشمنی‌ها، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ است که به‌عنوان یکی از آشکارترین مصادیق مداخله آمریکا در امور داخلی ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی شناخته میشود.
این خصومت‌ها صرفاً هم به مسائل سیاسی یا نظام‌های حاکم محدود نبوده، بلکه هدف اصلی آن، سلطه‌گری و تضعیف استقلال ملت ایران بوده است: «عمق دشمنی آمریکا با ایران و با جمهوری اسلامی است. دشمنی، دشمنیِ عمیق است، دشمنیِ سطحی نیست. مخالفت بر اساس و بر محور مسئله‌ای مثل مسئله‌ی اتمی نیست، این را همه فهمیده‌اند؛ بحث، فراتر از اینها است. بحث این است که اینها با نظامی که در این منطقه‌ی حسّاس سر بلند کرده، ایستاده، قد برافراشته، رشد کرده… عمیقاً مخالفند. مسئله‌ی آنها این است که این نظام اسلامی و جمهوری اسلامی نباید باشد؛ نه‌فقط این نظام نباشد، [بلکه] آن مردمی که این نظام را حمایت میکنند یعنی ملّت ایران هم منفور سران حکومتهای آمریکایند.» ۱۳۹۷/۰۳/۰۲
مشکل ایالات متحده آمریکا صرفاً با نظام جمهوری اسلامی ایران نیست؛ بلکه این کشور به‌طور بنیادین با استقلال، پیشرفت و دستیابی ملت ایران به جایگاهی شایسته در عرصه‌های مختلف مخالفت دارد. سیاستهای خصمانه آمریکا همواره با هدف جلوگیری از تقویت اقتدار ملی و ممانعت از شکوفایی توانمندی‌های ایران در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی دنبال شده است: «بسیاری از مسائل ما با آمریکا اساساً قابل حل نیست، علّت هم این است که مشکل آمریکا با ما، خود ما هستیم یعنی خود جمهوری اسلامی مشکل این است…. با قطع نظر از نظام، با استقلال کشور هم مشکل دارند؛ یعنی اگر فرض کنیم یک نظامی غیر نظام جمهوری اسلامی هم سر کار بود و بنا بود مستقل باشد، اینها با آن مشکل داشتند.» ۱۳۹۶/۰۳/۲۲علاوه بر اینها دولت ایالات متحده آمریکا، دشمنی خود را نه‌تنها با نظام جمهوری اسلامی ایران، بلکه با ملت ایران نیز نشان داده است: «آنها فقط با جمهوری اسلامی مخالف نیستند، با ایران مخالفند؛ آمریکا با ایران قوی مخالف است، با ایران مستقل مخالف است. همه‌ی بحث آنها، همه‌ی دعوای آنها سر جمهوری اسلامی نیست؛ البتّه با جمهوری اسلامی بشدّت و عمیقاً دشمنند، در این شکّی نیست، امّا بدون جمهوری اسلامی هم با ایرانی که قوی باشد مخالفند، با ایرانی که مستقل باشد مخالفند. آنها ایران دوران پهلوی را دوست دارند: گاو شیرده و مطیع اوامر آنها که شاه مملکت برای یک تصمیم، ناچار بشود سفیر انگلیس یا سفیر آمریکا را بخواهد و از او کسب تکلیف بکند! این ننگ را ملّت ایران چگونه میتواند تحمّل بکند؟ آنها این را میخواهند؛ با ایران مخالفند.» ۱۴۰۱/۰۷/۱۱
تصور غلط درباره مذاکره با آمریکا
در این میان البته علی‌رغم خصومت‌های آشکار و مستمر ایالات متحده آمریکا با ملت ایران، یک تصور غلطی شکل گرفته است: «یک تصوّر غلطی در اینجا وجود دارد و آن این است که «ما با آمریکا میتوانیم کنار بیاییم؛ با آمریکا کنار بیاییم و مشکلات را حل کنیم»! خب این تصوّر، تصوّر درستی نیست. ما نمیتوانیم به توهّم تکیه کنیم، باید به واقعیّتها تکیه کنیم… یک‌وقت بین دو دولت سوء تفاهم هست، خب با مذاکره حل میشود[اما اینجا] مسئله‌ی اصل موجودیّت جمهوری اسلامی است و با مذاکره حل نمیشود، با رابطه حل نمیشود؛ این تصوّر، تصوّر درستی نیست… این یک تصوّر غلطی است که ما خیال کنیم حالا میشود بنشینیم با آمریکایی‌ها، بگوییم آقا بیایید یک‌جوری با همدیگر مصالحه کنیم. مصالحه به این است که شما از حرفهای خودتان بگذرید… [من] در اوایل این قضیّه‌ی مذاکرات هسته‌ای، گفتم آمریکایی‌ها از همین الان به ما بگویند اگر جمهوری اسلامی تا کجا عقب‌نشینی کند، آنها دیگر دشمنی نمیکنند؛ این را بگویند. اگر مسئله‌ی هسته‌ای حل شد، دیگر قضیّه تمام است؟ خب حالا قضیّه‌ی هسته‌ای حل شده، ببینید تمام است قضیّه؟ قضیّه‌ی موشکها پیش آمد؛ قضیّه‌ی موشکها حل بشود، قضیّه‌ی حقوق بشر است؛ قضیّه‌ی حقوق بشر حل بشود، قضیّه‌ی شورای نگهبان است؛ قضیّه‌ی شورای نگهبان حل بشود، قضیّه‌ی اصل رهبری و ولایت فقیه است؛ قضیّه‌ی ولایت فقیه حل بشود، قضیّه‌ی اصل قانون اساسی و حاکمیّت اسلام است؛ اینها است، دعوا سر چیزهای جزئی نیست. بنابراین این تصوّر، تصوّر غلطی است.» ۱۳۹۵/۰۳/۲۵
برخی از افرادی که برداشت نادرست و غیرواقع‌بینانه از واقعیات و مناسباتِ نظام بین‌الملل دارند، با سادگی بر این باورند که «اختلافات زیادی با آمریکا داریم، این اختلافات را باید حل کنیم، این اختلافات بایستی تمام بشود؛ حالا در حلّ این اختلافات، فرض بفرمایید که ملّت ایران مجبور باشد از اصول خود صرف‌نظر کند، از خطّ قرمزهای خود هم صرف‌نظر کند، بکند؛ طرف مقابل از اصول خود و ارزشهای خود تنازل نمیکند لکن اگر لازم شد، ما باید تنازل کنیم تا مشکلات را برطرف کنیم؛ تا در نتیجه کشور بتواند از ظرفیتهای خود استفاده کند و مثلاً به یک اقتصاد برجسته‌ای مبدّل بشود. حرفشان این است. بنابراین در قضیه‌ی هسته‌ای توافق شد و اسم این را گذاشتیم «برجام»؛ برجام دیگری در قضایای منطقه، برجام دیگری در قضایای قانون اساسی کشور؛ برجام ۲ و ۳ و ۴ و الی‌غیرذلک بایستی به‌وجود بیاید تا ما بتوانیم راحت زندگی کنیم. این منطقی است که سعی میکنند این منطق را در بین نخبگان جامعه و از سوی نخبگان جامعه به افکار عمومی جامعه منتقل کنند… البتّه قضیه به اینجاها ختم نمیشود؛ معنای آنچه در آن تحلیل سیاسی دشمن ادّعا میشود، این است که اگر میل آمریکا است، جمهوری اسلامی حتّی از ابزارهای دفاعی خود هم صرفِ‌نظر کند… تدریجاً موضوع را به این خواهند کشاند که اصلاً چرا نیروی قدس تشکیل شده است، چرا سپاه تشکیل شده، چرا سیاستهای داخلی جمهوری اسلامی طبق قانون اساسی، باید با اسلام تطبیق داده بشود؛ مطلب به اینجاها میرسد. شما وقتی در مقابل دشمن، درحالی‌که میتوانید ایستادگی کنید… عقب‌نشینی کردید، دشمن جلو می‌آید -دشمن متوقّف نمیشود- و کم‌کم کار را به اینجا میرسانند.» ۱۳۹۵/۰۱/۰۱
امید به نقطه‌های خیالی
سیاست جمهوری اسلامی ایران همواره بر اساس اصول تعامل با سایر دولتها و مجامع بین‌المللی استوار بوده و هیچ‌گاه مخالفتی با انجام مذاکره در سطوح مختلف و بهره‌برداری از ظرفیتهای دیپلماتیک نداشته است. با این حال، آنچه که همواره مورد تأکید قرار گرفته است، پرهیز از گره زدن حل مشکلات داخلی کشور به مذاکره است. در همین راستا رهبر معظم انقلاب تصریح میکنند: «من با مذاکره کردن مخالف نیستم… من معتقدم باید دل را به نقطه‌هاى امیدبخش حقیقى سپرد، نه به نقطه‌هاى خیالى، آنچه لازم است این است.» ۱۳۹۳/۱۰/۱۷ و همچنین در این راستا در رابطه با مذاکره با آمریکا می‌فرمایند: «آن روزی که رابطه‌ی با آمریکا مفید باشد، اول کسی که بگوید رابطه را ایجاد بکنند، خود بنده هستم.» ۱۳۸۶/۱۰/۱۳ اما نکته‌ی کلیدی و مهم ماجرا این است که تجربیات روشنِ تاریخی نشان می‌دهند که هیچ‌گاه مذاکره با ایالات متحده، با توجه به سیاستهای استکباری و زیاده‌خواهانه‌ی این کشور، منافع برای ملت ایران به همراه نداشته و نتوانسته است مشکلات کشور را حل کند: «[میگویند] اگر ما با آمریکا سازش کردیم، مشکلات کشور حل میشود. خب، حالا ده تا دلیل میشود شمرد برای اینکه این حرف غلط است، این حرف دروغ است، این حرف فریب است. سازش با آمریکا مشکلات کشور را به‌هیچ‌وجه حل نمیکند؛ نه مشکلات اقتصادی را، نه مشکلات سیاسی را، نه مشکلات امنیّتی را، نه مشکلات اخلاقی را، بلکه بدتر خواهد کرد. ده پانزده دلیل وجود دارد و میشود شمرد و ردیف کرد برای این قضیّه؛ آخری‌اش همین قضیّه‌ی برجام است.» ۱۳۹۵/۰۸/۱۲
برجام: تجربه‌ای فراموش نشدنی
جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی خود را برای برقراری ارتباط و مذاکره با کشورهایی که اهداف و ماهیت استکباری ندارند، اعلام کرده است. با این حال، دولت آمریکا همواره از مذاکره به عنوان ابزاری برای تحمیل و تحقق منافع نامشروع خود بهره‌برداری کرده است: «ما اهل مذاکره‌ایم؛ اما نه با آمریکا. علت هم این است که آمریکا صادقانه مثل یک مذاکره‌کننده‌ی معمولی وارد میدان نمیشود… اینها مذاکره‌کننده نیستند؛ اینها میخواهند زور بگویند؛ مثل آن الواطی که وارد میشد توی دکان، عسل دوست داشت؛ میپرسید شیشه‌ی عسل چند است؟ میگفت مثلاً صد تومان، دست طرف را میگرفت فشار میداد، این کاسب بیچاره میترسید دیگر؛ زیر فشارِ او میگفت: خوب، هر چه شما بگوئید! میگفت سی تومان، میگفت خیلی خوب! این که مذاکره نشد.» ۱۳۸۹/۰۵/۲۷مذاکره در چارچوب رویکرد آمریکایی‌ها به معنای اعمال فشار به منظور تحمیل خواسته‌ها و تحقق منافع خود از طریق مذاکرات است: «تجربه‌های گذشته‌ی ما نشان میدهد که گفتگو در منطق حضرات آمریکائی به این معنی نیست که بنشینیم تا به یک راه حل منطقی دست پیدا کنیم ــ منظورشان از گفتگو این نیست ــ منظورشان از گفتگو این است که بنشینیم حرف بزنیم تا شما نظر ما را قبول کنید! هدف، از اول اعلام شده است؛ باید نظر طرف مقابل قبول شود. لذا ما همیشه اعلام کردیم و گفتیم که این، گفتگو نیست؛ این، تحمیل است و ایران زیر بار تحمیل نمیرود.» ۱۳۹۲/۰۱/۰۱
جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی خود را برای مذاکره با کشورهای مختلف اعلام کرده است، اما با نگاه واقع‌بینانه مذاکره با دولتی که مطلقا پایبند به تعهّداتش نیست، نابودی منافع ملی را به دنبال دارد: «دولت جمهوری اسلامی نمیتواند با آمریکا تعامل کند؛ چرا؟ برای خاطر اینکه آمریکا پابند به تعهّدات خودش نیست… مجموعه‌ی برخوردهایی که از اوّل با برجام کردند، به تعبیر حضرات دیپلمات‌های ما، نقض روح و جسم برجام بود… دولتی با این خصوصیّات که به این راحتی معاهده‌ی بین‌المللی را نقض میکند، بعد هم مثل آب خوردن زیر امضایش میزند و میگوید من از معاهده خارج شدم.» ۱۳۹۷/۰۳/۰۲در این راستا، برجام و مذاکرات هسته‌ای با آمریکا تجربه‌ای بود که نباید از یاد برد: «یک تجربه‌ای ما در مذاکرات هسته‌ای پیدا کردیم؛ این تجربه را نباید فراموش کنیم. این تجربه این است که اگر ما تنازل هم بکنیم، آمریکا دست از نقش مخرّب خودش برنمیدارد؛ این را ما در مذاکرات هسته‌ای تجربه کردیم… جمهوری اسلامی تعهّدات خودش را انجام داد، [ولی] آن طرفِ بدقولِ بدعهدِ بدحساب دارد دبّه میکند؛ تا الان دبّه کرده است… این شد تجربه… در هر زمینه‌ی دیگری هم که با آمریکا شما بحث و مجادله کنید، شما کوتاه بیایید، تنازل کنید، باز او نقش مخرّب خودش را حفظ خواهد کرد.» ۱۳۹۵/۰۳/۱۴
حقیقت این است که مذاکره با آمریکا هیچ‌گاه نتوانسته مشکلات کشور را حل کند و در واقع، گره زدن مشکلات کشور به مذاکره، منجر به تشدید این مشکلات شده است چراکه طرف مقابل عملا هیچ امتیازی نمی‌دهد: «بعضی خیال میکنند که مذاکره‌ی با آمریکا مشکلات کشور را حل میکند؛ این اشتباه بزرگی است، صددرصد اشتباه میکنند. طرف مقابل، نشستن ما پشت میز مذاکره و قبول مذاکره از سوی ایران را به معنای به زانو درآوردن جمهوری اسلامی میداند؛ میخواهد بگوید که ما بالاخره با فشار اقتصادی، با تحریمهای شدید توانستیم ایران را به زانو دربیاوریم تا بیاید با ما بنشیند پشت میز مذاکره. میخواهد این را به دنیا تفهیم بکند، میخواهد اثبات کند که سیاست «فشار حدّاکثری» یک سیاست درستی است و این سیاست اثر کرد، جمهوری اسلامی را بالاخره آورد پای میز مذاکره نشاند؛ بعد هم هیچ امتیازی نخواهد داد.» ۱۳۹۸/۰۸/۱۲
مسائل ناموسی انقلاب، خط قرمزی که قابل مذاکره نیست
از سوی دیگر، ایالات متحده آمریکا همواره تلاش کرده با بهره‌گیری از ابزار مذاکره، به تضعیف مؤلفه‌های قدرت ملی ایران بپردازد. آمریکا مذاکره را به ابزاری برای پیشبرد اهداف راهبردی خود و ایجاد اختلال در انسجام و اقتدار ملی ملت ایران تبدیل کرده است: «یکی از ابزارهای اقتدار ملّی قدرت دفاعی کشور است؛ این را میخواهند از جمهوری اسلامی بگیرند. اینکه می‌بینید این‌قدر روی مسئله‌ی موشک هیاهو میکنند، جنجال میکنند، به‌خاطر این است. اگر چنانچه یک ملّتی توانست به کسی که از راه دور به او موشک پرتاب میکند، پاسخ مناسب بدهد، خب این یک اقتدار است؛ این اقتدار را امروز جمهوری اسلامی دارد و اینها میخواهند نداشته باشد.» ۱۳۹۶/۱۰/۱۹جمهوری اسلامی ایران همواره بر این اصل تأکید داشته که در موضوعات بنیادین و اصولیِ مرتبط با اقتدار ملت ایران، هیچ‌گاه وارد مذاکره با هیچ طرفی نخواهد شد: «[ما] روی هر موضوعی مذاکره نمیکنیم؛ روی مسائل ناموسیِ انقلاب -به این تعبیر بگویم، روشن‌تر است- مذاکره نمیکنیم. در مورد توانایی‌های نظامی‌مان با کسی مذاکره نمیکنیم.» ۱۳۹۸/۰۳/۰۸
نکته‌ی پایانی اینکه تا وقتی که رفتار مذاکراتی آمریکایی‌ها مبتنی بر زورگویی و عدم تعهد به توافق و در جهت خدشه بر منافع ملی ایرانیان باشد و دولت آمریکا به دنبال زورگویی و تحمیل خواسته‌های خود بر ایران اسلامی باشد، عملا مذاکره بین جمهوری اسلامی با دولت آمریکا امکان عملی نخواهد داشت و چنانیچه این دولت دست از روحیه و رویکرد استکباری و زیاده‌خواهانه‌ی خود بردارد طبیعتا نظام اسلامی نیز نگاه خود را تغییر خواهد داد: «آن روزی که آمریکا دست از استکبار بردارد، آن روزی که از دخالتهای بیجا در امور ملتها دست بردارد، یک دولتی مثل بقیه‌ی دولتهاست، برای ما هم دولتی مثل بقیه‌ی دولتها خواهد بود؛ اما تا روزی که آمریکائیها هنوز به طمعِ برگشتن به ایران و تجدید روزگارِ گذشته و عوض کردن تاریخ و به عقب بردن زمان باشند و بخواهند بر کشور ما مسلط بشوند، با هیچ وسیله‌ای نخواهند توانست ملت ما را به عقب‌نشینی وادار کنند؛ این را بدانند.» ۱۳۸۸/۰۸/۱۲#آمریکا #مذاکره #منافع_ملی #برجام #توان_دفاعی #ایران #اروپا #مذاکرات_هسته‌ای
انتهای پیام/
